του Γιώργου Φλούδα
Δημοσιεύτηκε στο Wine Plus magazine
Παραφράζοντας τη διαφήμιση, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος «Chardonnay υπάρχουν πολλά, η λευκή Βουργουνδία είναι μόνο μία…»
Δεν είναι τυχαίο το ότι όταν η κουβέντα φτάνει στα λευκά κρασιά παλαίωσης, δομής, ράτσας και πολυπλοκότητας, η Βουργουνδία σαν επιλογή είναι μονόδρομος. Αποτελεί σημείο αναφοράς για τα Chardonnay και εάν καμιά φορά συμβεί το απροσδόκητο, από μια περιοχή να παραχθεί κρασί που στους επαγγελματίες (sommelier και δημοσιογράφους) θυμίζει κάποια από τις περιοχές ή τα Grand Cru της Βουργουνδίας αυτόματα εντάσσεται στο fiche technique και στο press kit του κρασιού ισοβίως… Το τάδε Chardonnay είναι το ελληνικό Coche-Dury (top παραγωγός Meursault με ελαφρώς σπάνια Corton Charlemagne) είπε ένας δημοσιογράφος για ένα ελληνικό Chardonnay και ο παραγωγός το αναπαρήγαγε δεόντως… και δικαίως.
Chablis
Η Βουργουνδία, όσον αφορά στην παραγωγή των λευκών κρασιών, ξεκινάει γεωγραφικά από το Chablis. Μια περιοχή που θα μπορούσε κάλλιστα να ανήκει στην Καμπανία καθώς απέχει μόλις 70 χιλιόμετρα από την Aube, το νότιο σύνορο της Ονομασίας Προέλευσης Champagne και σχεδόν το διπλάσιο από τη Dijon της Βουργουνδίας. Αυτή η νησίδα αμπελώνων είναι μια ψυχρή περιοχή με ηπειρωτικό κλίμα. Υπόκειται σε δριμείς χειμώνες και εαρινούς παγετούς που φτάνουν μέχρι τα τέλη Μαΐου, ενώ ο μικρός ποταμός Serein επηρεάζει το μικροκλίμα, δημιουργώντας την απαραίτητη υγρασία. Η ιδιαιτερότητα όμως της περιοχής του Chablis έγκειται στο υπέδαφος. Δύο ξεχωριστοί τύποι, το Kimmeridge και το Portlandian, με διαφορετική σύνθεση το κάθε ένα σε άργιλο και ασβεστόλιθο, προσδίδουν τη χαρακτηριστική μεταλλικότητα που συνεισφέρει στην πολυπλοκότητα.
Η ανώτερη ποιοτική ένδειξη της κατάταξης των αμπελώνων είναι η Grand Cru και μόνο 7 αμπελοτεμάχια ανήκουν σε αυτή την κατηγορία:
- Les Clos
- Les Preuses
- Vaudesir
- Valmur
- Grenouilles
- Blanchot
- Bougros
Στο συγκεκριμένο λόφο με τους Grand Cru αμπελώνες, μεταξύ του Les Preuses και του Vaudesir, βρίσκεται το Domaine de la Moutonne, Château Long-Depaquit, το οποίο σε ημιεπίσημο καθεστώς χαίρει του Grand Crustatus. Καθώς είναι και σχετικά σπάνιο, αν πέσετε πάνω του, μην διστάσετε στιγμή.
Premier Cru παράγονται σε 17 κοινότητες. Από τα πιο γνωστά είναι τα: Fourchaume, Les Lys, Beauroy, Montée de Tonnerre και Côte de Lechet.
Côte de Beaune
Νοτιότερα και για 50 χιλιόμετρα από την πόλη της Dijon μέχρι το Santenay εκτείνεται η περιοχή Côte d'Or. Μια στενή λωρίδα με αμπελώνες που χωρίζεται: στο βόρειο τμήμα, γνωστό ως Côte de Nuits με σχεδόν εξ ολοκλήρου παραγωγή ερυθρών κρασιών, και σε αυτό που μας ενδιαφέρει για τα λευκά κρασιά, στο νότιο τμήμα, τη Côte de Beaune. Εδώ είναι η πατρίδα του πολυπόθητου Chardonnay. Ονομασίες όπως Corton Charlemagne, Bâtard Montrachet, Chevalier Montrachet, Meursault, Criots-Bâtard Montrachet, Montrachet, όλες συνώνυμα Grand Cru αμπελώνων, δεν μπορεί παρά να προκαλούν συγκίνηση.
Σημειολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η ονοματολογία των αμπελώνων και των κρασιών. Είθισται τα ονόματα των κοινοτήτων όπου βρίσκονται οι αμπελώνες να παντρεύονται με το όνομα του πιο επώνυμου και ξακουστού αμπελώνα όπως για παράδειγμα Corton Charlemagne ή Puligny Montrachet. Στα αντίστοιχα Premier Cru τα ονόματα σχετίζονται με κάποιο χαρακτηριστικό του αμπελώνα ή με την ευρύτερη πανίδα όπως για παράδειγμα Les Chaillots: πυρόλιθοι, Les Crais: βότσαλα, Les Greves: χαλίκια, Les Cailles: ορτύκια, Les Perdrix: πέρδικες κ.ο.κ.
Με διακριτική χρήση του ξύλου και σε απόλυτη ισορροπία με το φρούτο, τη μεταλλικότητα και την οξύτητα, η περιοχή έχει να επιδείξει σπάνια αποτελέσματα πρωτογενούς φινέτσας που εκφράζονται με μοναδική τεχνική δεξιότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι θεωρούνται τα καλύτερα κρασιά του κόσμου και το «φωνάζουν» με τις τιμές τους που κυμαίνονται από 60 μέχρι 2.000 € ανά φιάλη.
Côte Chalonnaise
Αποφεύγοντας τον οικονομικά ελιτίστικο σκόπελο της Côte de Beaune περνάμε στην Côte Chalonnaise. Οι κοινότητες Mercurey, Bouzeron, Rully, Givry, Montagny παράγουν την πρώτη ύλη και ενώ δεν υπάρχει κανένα Grand Cru, η περιοχή βρίθει από έξυπνα και οικονομικά Premier Cru.
Mâcon
Στη συνέχεια συναντάμε τη Mâcon, μια περιοχή με αποκλειστικά λευκή παραγωγή. Εδώ δεν υπάρχουν ούτε Grand Cru ούτε Premier Cru και οι κοινότητες που ξεχωρίζουν είναι οι Pouilly-Fuissé, Mâcon και Saint Véran. Σε αυτή την περιοχή ένα μικρό χωριό ονομάζεται Chardonnay και η συζήτηση για το αν η ποικιλία πήρε το όνομα από το χωριό ή το αντίστροφο, είναι ατελείωτη. Παρόλα αυτά τα κρασιά που παράγονται και από τις τρεις κοινότητες κινούνται σε καλή σχέση ποιότητας-τιμής και δίνουν μια πιο φρουτώδη έκφραση της Βουργουνδίας.
Τέλος μια εξαιρετικά σπάνια διάσταση είναι τα λευκά Beaujolais, που τα συναντάμε στο βόρειο τμήμα της ομώνυμης περιοχής και προορίζονται για εγχώρια κατανάλωση.
Τα υπόλοιπα λευκά σταφύλια της Βουργουνδίας
Κλείνοντας την ωδή στο Chardonnay θα ήταν άδικο να μην αναφέρουμε την παρουσία του Aligoté που αντιστοιχεί στο 6% της παραγωγής. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν ανήκει στο ίδιο club με το Chardonnay, παρόλα αυτά δίνει ενδιαφέροντα φρέσκα κρασιά και τα καλύτερα αποτελέσματα εμφανίζονται στο Pernand – Vergelesses.
Το Pinot Blanc και το Pinot Beurot αποτελούν τις μειονότητες της περιοχές αλλά καταφέρνουν και επιβιώνουν. Το μεν πρώτο συγχέεται με το Chardonnay και συνοινοποιείται μαζί του, ενώ το δεύτερο είναι το γνωστό Pinot Gris της Ιταλίας και της Αλσατίας.
Το Melon de Bourgogne, γνωστό από τον Λίγηρα, στη Βουργουνδία απαντάται ως Muscadet.
Για τους πολύ ενημερωμένους και τους επίδοξους Master Sommelier, Master of Wine καθώς και τους Master Bluffers δεν θα πρέπει να παραλείψω να αναφέρω τη μια και μοναδική Ονομασία Προέλευσης στη Βουργουνδία που χρησιμοποιεί Sauvignon Blanc και δεν είναι άλλη από τη Sauvignon de St. Bris στην περιοχή Auxerrois, η οποία δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '90.
Η Βουργουνδία με μια ματιά - Key Figures
- 2 κύριες ποικιλίες: Chardonnay για τα λευκά - Pinot Noir για τα ερυθρά
- 5 περιοχές : Chablis, Côte d'Or, Côte Chalonnaise, Mâconnais, Beaujolais
- 25.000 εκτάρια
- 100 Ονομασίες προέλευσης (από τις 467 σε σύνολο στην Γαλλία)
- 4.730 παραγωγοί
- 76 εκατομμύρια φιάλες
- 550 εκατ. € εξαγωγές
- 1 δις € τζίρος ■
