Μετέωρα. Ψηλά στον ουρανό!
του Κωστή Ζαφειράκη
Δημοσιεύτηκε στο Wine Plus magazine
Ένα γεωλογικό μυστήριο
Κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει κατορθώσει να εξηγήσει το μυστήριο των Μετεώρων. Πως δηλαδή σχηματίστηκαν αυτοί οι θεόρατοι κροκαλοπαγείς βράχοι. Μια θεωρία, η πιο αξιόπιστη, λέει πως αυτή η γειτονιά ήταν κάποτε η κοίτη ενός μεγάλου ποταμού, ο οποίος κατέληγε στη μεγάλη λίμνη της Θεσσαλίας -ναι, ολόκληρος ο θεσσαλικός κάμπος ήταν λίμνη, η οποία κάποια στιγμή άδειασε κι έτσι εμφανίστηκαν οι γιγαντιαίοι βράχοι του ποταμού.
Ένα πολυεθνικό περιβάλλον
Διατηρητέο και Προστατευόμενο μνημείο της ανθρωπότητας (Unesco) και «τόπος ιερός, αναλλοίωτος και απαραβίαστος». Οι επιθετικοί προσδιορισμοί, επίσημοι κι ανεπίσημοι, δεν σταματούν εδώ. Ο κάθε τουρίστας-ταξιδιώτης, είτε από την Κίνα έρχεται, είτε από την Αμερική, προσθέτει τη δική του εκτίμηση στο υπερθέαμα των Μετεώρων. Τους ακούς καθώς κατεβαίνουν από τα πούλμαν και σηκώνουν το κεφάλι στον ουρανό να «μετρήσουν» το θαύμα. Εκστασιασμένοι ψιθυρίζουν επίθετα υπερθετικού βαθμού. Οι κάτοικοι της Καλαμπάκας τούς καλοδέχονται και τους κάνουν χάζι.
Ιερά Μονή του Μεγάλου Μετεώρου
Όλα ξεκίνησαν από την προσωπική εργασία του Οσίου Αθανασίου (έχει μείνει στην ιστορία ως ο Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, αφού πρώτος αυτός χρησιμοποίησε το όνομα «Μετέωρο»), ο οποίος ίδρυσε εδώ, αρχικά, έναν ναό στη μνήμη της Θεοτόκου κι αργότερα έχτισε κι έναν άλλο, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Ήταν το 1343-44. Οι θησαυροί της μονής είναι πολλοί κι ανεκτίμητοι: το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 18ου αιώνα, φτιαγμένο από Ηπειρώτες ταλιαδόρους. Η Παναγιά η Βρεφοκρατούσα και η Ψηλάφηση του Θωμά, δυο σπάνιες εικόνες. Η Βιβλιοθήκη με τα πολύτιμα χειρόγραφα. Να επισκεφθείτε οπωσδήποτε και την Αγία Τράπεζα.
Μονή Βαρλαάμ
Κάποτε σκαρφάλωναν εδώ με ανεμόσκαλες και το περίφημο δίχτυ. Τα 195 σκαλιά που οδηγούν σήμερα στον, αγιορείτικης αρχιτεκτονικής, ναό, εγκαινιάστηκαν ανάμεσα στο 1920 και 1930. Ο πρώτος που έφτασε ως εδώ, στα 595 μέτρα, ήταν ο αναχωρητής Βαρλαάμ -στα μέσα του 14ου αιώνα- ο οποίος έχτισε το εκκλησάκι των Τριών Ιεραρχών.
Μονή Ρουσσάνου
Γυναικείο μοναστήρι μ ένα ασύγκριτο πλεονέκτημα: τη θέα. Κανένα άλλο δεν έχει τέτοιον ορίζοντα μπροστά του. Μέσα στον 20ο αιώνα, η γερόντισσα που πήρε κυριολεκτικά τη μονή στα χέρια της, σώζοντάς τη από την παρακμή, ήταν η Ευσεβία -πέθανε το 1971. Μετά τον θάνατό της, το μοναστήρι ερήμωσε. Ξαναζωντάνεψε όμως το 1988, όταν εγκαταστάθηκαν εδώ 8 μοναχές.
Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά
Ο κορυφαίος αγιογράφος της Κρητικής Σχολής, Θεοφάνης ο Κρης (Θεοφάνης Στρελίτζας ή Μπαθάς) έχει αφήσει τη σφραγίδα του στο μοναστήρι αυτό. Η τοιχογραφία με τον Αδάμ να καλεί τα ζώα για να τους δώσει όνομα, είναι αριστούργημα.
Μονή Αγίου Στεφάνου
Έχει τους περισσότερους (φυγόπονους) επισκέπτες, αφού το πάρκινγκ βρίσκεται ακριβώς έξω από την αυλόπορτά της. Γυναικείο μοναστήρι από το 1961. Μετσοβίτες ταλιαδόροι έφτιαξαν το εξαιρετικό τέμπλο στον ναό του Αγίου Χαραλάμπους. Μπορεί να ονομάζεται Μονή Αγίου Στεφάνου, το καθολικό της όμως, είναι αφιερωμένο στον ’γιο Χαράλαμπο -η κάρα του φυλάσσεται εδώ.
Μονή Αγίας Τριάδας
Το πιο ήσυχο απ όλα τα μοναστήρια, αφού για να φτάσεις ως εδώ θέλει κόπο και γερά πόδια: πως αλλιώς να ανεβείς 140 σκαλιά; Χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Στην Αγία Τράπεζα φυλάσσεται η θαυματουργή, όπως λένε, κάρα του Αγίου Τρύφωνος.
Μονή Υπαπαντής
’γνωστη στους περισσότερους. Ακολουθείστε το μονοπάτι από το Μεγάλο Μετέωρο. Υπάρχει τρόπος να φτάσετε και με το αυτοκίνητο, αλλά με τα πόδια είναι προτιμότερο. Είναι ακατοίκητη. Έχει όμως αναπαλαιωθεί πλήρως. Κρίμα που οι πόρτες της είναι κλειστές.
Η Μέκκα της Αναρρίχησης
Ορχιδέα. Crazy Dance. Πιλιέ των Ονείρων. Εφιάλτης. Διαδρομή της Κοινοπραξίας. Μ αυτά τα παράξενα ονόματα έχουν βαφτίσει οι αναρριχητές τούς βράχους των Μετεώρων. Η αναρρίχηση στους θρυλικούς βράχους είναι πανάρχαια συνήθεια-σπορ-ανάγκη. Οι πρώτοι άνθρωποι σκαρφάλωσαν εδώ πάνω, στον 2ο π.Χ. αιώνα για να γλιτώσουν από τους ληστές. Κατά τον 11ο μ.Χ. αιώνα, σειρά έχουν οι ασκητές που «ανηφορίζουν» για να συναντήσουν τον Θεό. Σήμερα η υπόθεση θυμίζει σπορ και θέαμα, αφού τα Μετέωρα θεωρούνται η Μέκκα της Αναρρίχησης. Αθλητές από όλα τα μέρη του κόσμου δίνουν εδώ τα ραντεβού τους, για ψυχαγωγία και για αγώνες. Οι αρχάριοι ξεκινούν τη δοκιμασία από τον βράχο της Δούπιανης ή Ντούπιανης.
Του ’η-Γιώργη του Μαντηλά
Σύμφωνα με τον θρύλο, την εποχή της Τουρκοκρατίας, ένας αγάς τραυματίζεται με το τσεκούρι του, κόβοντας ξύλα. Η γυναίκα του, βγάζει το κόκκινο μαντήλι της και του δένει το πληγωμένο χέρι, ενώ παράλληλα -αν και μουσουλμάνα- προσεύχεται στον ’η Γιώργη. Ο οποίος έκανε το θαύμα του κι έτσι γεννήθηκε το έθιμο. Από τότε, κάθε χρόνο, ανήμερα του ’η Γιώργη, οι αναρριχητές καρφιτσώνουν στον βράχο του Αγίου Πνεύματος, κόκκινα μαντήλια.
Είναι η Καλαμπάκα η πρώτη σε επισκεψιμότητα μη παραθαλάσσια πόλη της χώρας;
Αριθμούς δεν έχω να σας πω, αυτό που γίνεται όμως, χειμώνα-καλοκαίρι, μια λέξη το περιγράφει: αδιαχώρητο. Κι ας μην είναι από τις πιο όμορφες ελληνικές γειτονιές. Έχει την ευλογία να βρίσκεται στη σκιά των Μετεώρων κι αυτό εξαργυρώνει. Εις τους αιώνες των αιώνων. Αμήν. Την ίδια αίγλη απολαμβάνει και το Καστράκι -παλιό και καινούργιο- ένα όμορφο χωριό στη σκιά των βράχων, με περισσότερους από 700.000 επισκέπτες ετησίως.
Που κοιμάμαι
Αμαλία. Λίγο πριν από τη διασταύρωση για Θεόπετρα. Εντυπωσιακό συγκρότημα μοναστηριακής αρχιτεκτονικής με θέα στα Μετέωρα. (τηλ. 24320 72216, www.amalia.gr)
Divani Meteora Hotel. Στην άκρη της Καλαμπάκας. Σύγχρονη πολυτέλεια, αισθητική και από το δωμάτιο σου αγγίζεις, μ έναν τρόπο, τα Μετέωρα. (τηλ. 24320 23330, www.divanis.com)
Μετέωρα. Έξω από το Καστράκι. Ο Έλληνας αρχιτέκτονας Νίκος Βαλσαμάκης συνεργάζεται με τον Πολωνό διακοσμητή Πιότρ Μπαρελκόφσκι και το αποτέλεσμα είναι ονειρικό. (τηλ. 24320 78180, www.meteorahotels.com)
Καστράκι. Στη σκιά των βράχων, στο πανέμορφο Καστράκι. Σύγχρονη άποψη, με παραδοσιακές γραμμές. (τηλ. 24320 75336, www.hotelkastraki.gr)
Πέτρινο. Στο Καστράκι. Παραδοσιακή αρχιτεκτονική και διακόσμηση. Στα δωμάτια έχουν δώσει ονόματα βράχων από τα Μετέωρα: Πυξάρι, Αδράχτι, Σουρλωτή, ’γιο Πνεύμα. (τηλ. 24320 78105)
Tsikeli Hotel. Στο Καστράκι. Με μια απίθανη αυλή στη σκιά των Μετεώρων. Ό,τι πρέπει για τις καλοκαιρινές νύχτες. (τηλ. 24320 22438, www.tsikelihotel.gr)
Πηνέας. Στην Καλαμπάκα. Φημίζεται για την ησυχία και την οικογενειακή του ατμόσφαιρα. Διαθέτει και μικρό γήπεδο ποδοσφαίρου. (τηλ. 24320 77750)
Έλενα. Ξενώνας που ξεχωρίζει για το προσωπικό γούστο της ιδιοκτήτριας. (τηλ. 24320 77789, www.elenaguesthouse.gr)
Που τρώω
Σταγών Γεύσις. Στην Καλαμπάκα. Απίθανο και ατελείωτο μενού με gourmet και παραδοσιακές συνταγές. (τηλ. 24320 77919)
Οινόπολις. Στην Καλαμπάκα. Ξεχωρίζει όχι μόνο για τους πεντανόστιμους μεζέδες και το τσίπουρο, αλλά και για τα μηνύματα που φιγουράρουν στους τοίχους του. (τηλ. 6975 794464)
Πανελλήνιο. Στην Καλαμπάκα. Αυθεντική παραδοσιακή αξία. (τηλ. 24320 24735, 24320 24085)
Ο Κήπος του Ηλία. Στην Καλαμπάκα. Εστιατόριο με ιστορία και πολλούς διάσημους και καλοφαγάδες πελάτες. (τηλ. 24320 23218)
Ζιώγας. Στο Καστράκι. Οικογενειακή παράδοση 40 και παραπάνω ετών. Όλα ψημένα σε φούρνο με ξύλα. (τηλ. 24320 22286)
Παράδεισος. Στο Καστράκι. Τώρα που καλοκαιριάζει, η βεράντα του είναι αριστούργημα. Και τα χόρτα του, επίσης. (τηλ. 24320 22723)
Μπαταλογιάννης. Στο Καστράκι. Με σήμα κατατεθέν το γουρουνόπουλο στη σούβλα. (τηλ. 24320 23253)
Νερόμυλος. Στη Διάβα. Για φρέσκες και νόστιμες πέστροφες. (τηλ. 24320 25224)
