του Ευτύχη Μπλέτσα
Το φαγητό του δρόμου είναι μια σύγχρονη διατροφική τάση με κατακόρυφη ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα η ζήτηση, η διάθεση και η ποικιλία των προσφορών να αυξάνονται διαρκώς.
Ποια είναι η αιτία;
Ο τρόπος ζωής και οι σύγχρονες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Με τους ρυθμούς συνεχώς να επιταχύνονται, όλο και περισσότεροι καταφεύγουν στην εύκολη λύση του φαγητού έξω. Φυσικά είναι πολλοί και εκείνοι που περπατώντας στον δρόμο τρώνε κάτι στο χέρι για να τους κρατήσει μέχρι την ώρα του φαγητού. Τέλος υπάρχουν και αυτοί που θα φάνε κάτι για τη χαρά της απόλαυσης. Κάτι που τους μύρισε ωραία καθώς περνούσαν από δίπλα ή απλά κάτι που ήθελαν να δοκιμάσουν. Οι επιλογές αμέτρητες. Υπάρχει κάτι για κάθε γούστο και για κάθε στιγμή. Ας ξεκινήσουμε από την Ελλάδα και στη συνέχεια θα δούμε ποια street food θα συναντήσει κανείς ταξιδεύοντας σε διάφορες χώρες του κόσμου.
Ελλάδα
Στη χώρα μας, μπορούμε να θεωρούμαστε αρκετά τυχεροί, μιας και έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε πληθώρα επιλογών από φαγητά του δρόμου. Έχουμε τα παραδοσιακά προϊόντα σφολιάτας και πίτες όπως οι τυρόπιτες, οι σπανακόπιτες και οι διάφορες χορτόπιτες. Αγαπημένες για πολλούς επιλογές η πατατόπιτα, η κοτόπιτα, η πρασσόπιτα και η κολοκυθόπιτα (γλυκιά ή αλμυρή). Προσωπικά θεωρώ εξαιρετικές τη μελιτζανόπιτα και τη μανιταρόπιτα που δυστυχώς όμως, δύσκολα βρίσκει κανείς σε κάποιο φούρνο.
Στη βόρεια Ελλάδα κυριαρχεί η μπουγάτσα με ιδιαίτερα φημισμένη τη Σερραϊκή που συναντάμε σε 4 παραλλαγές: με κρέμα, με τυρί, με σπανάκι και με κιμά. Η γλυκιά μπουγάτσα πασπαλίζεται με ζάχαρη άχνη και κανέλλα.
Από τη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε και το σουσαμένιο κουλούρι. Θρεπτικό, νόστιμο και οικονομικό. Πολλοί κουλουρτζήδες έχουν και κουλούρι με αλεύρι ολικής άλεσης που είναι πιο γευστικό αλλά και πιο υγιεινό. Μαζί με μία πορτοκαλάδα είναι από τις καλύτερες επιλογές για πρωινό σνακ που μπορεί να απολαύσει κάνείς στον δρόμο.
Απόλυτα συνδεδεμένο με το ελληνικό street food είναι και το σουβλάκι. Είναι και ο κύριος λόγος που στη χώρα μας, ποτέ δεν είχαν ιδιαίτερη επιτυχία οι διεθνείς αλυσίδες γρήγορου φαγητού. Η ιστορία του εθνικού μας σνακ θεωρητικά ξεκίνησε από τη Λειβαδιά, ή -πολύ πιο παλιά- από τότε που ο Μέγας Αλέξανδρος πρωτοέφερε το κεμπάπ από τις χώρες της Ανατολής. Το ξύλινο σουβλάκι με περασμένα κομματάκια χοιρινού και μια φέτα ψωμί, ήταν η αρχή και παραμένει η παραδοσιακή επιλογή. Σήμερα βέβαια το σουβλάκι έχει εξελιχθεί και μπορεί κανείς να βρει χοιρινό, κοτόπουλο, μπιφτέκι, λουκάνικο και φυσικά γύρο. Όλα αυτά τυλιγμένα σε πίτα ψημένη στα κάρβουνα, μέσα σε ψωμί ή πίτα κυπριακή. Μαζί με ντομάτα, κρεμμύδι και τζατζίκι αποτελούν ένα υπερπλήρες γεύμα που μπορεί όχι απλά να χορτάσει, αλλά και να μας βγάλει knock-out αν φάμε πολύ.
Ένα πολύ ευχάριστο γεγονός που παρατηρείται παγκοσμίως, και στην Ελλάδα πρόσφατα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, είναι το healthy fast food. Αλυσίδες γρήγορου φαγητού που προσφέρουν νοστιμότατες υγιεινές επιλογές, όπως φρέσκιες σαλάτες, δημιουργικά σάντουιτς και wraps, καθώς επίσης σούπες, smoothies και χυμούς. Όλα αυτά σε ένα ευχάριστο περιβάλλον που προσελκύει τη νεολαία, δημιουργώντας μία νέα διατροφική τάση και μόδα.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε τα φρέσκα φρούτα που μπορούν να αποτελέσουν μια ιδιαίτερα έξυπνη και διατροφικά συνειδητή επιλογή για γρήγορο σνακ έξω από το σπίτι. Πωλούνται παντού. Μανάβικα, σούπερ μάρκετ και πωλητές με καρότσια υπάρχουν σε κάθε γειτονιά. Μαζί με ένα σακουλάκι ξηρούς καρπούς ή μερικά ψητά κάστανα, θεωρώ πως αποτελούν την καλύτερη διατροφική επιλογή για ένα ισορροπημένο, θρεπτικότατο και χορταστικό mini γεύμα. Τα μανταρίνια και η μπανάνα, που δεν θέλουν πλύσιμο, έρχονται πρώτα στη λίστα των φρουτοσνακ. Μην τα ξεχνάτε! Μπορείτε πάντα να τα κουβαλάτε στην τσάντα σας. Θα σας κάνουν να νιώθετε πιο όμορφα και να χαμογελάτε!
Ιταλία
Οι Ιταλοί φημίζονται για την κουζίνα τους και είναι εκ φύσεως καλοφαγάδες με ιδιαίτερη αδυναμία στα ζυμαρικά. Στην Ιταλία αυτό που πραγματικά αξίζει να δοκιμάσει κανείς, είναι τα εκπληκτικά τους σάντουιτς. Με προσούτο, πέστο, λιαστή ντομάτα και μοτσαρέλα, παραγεμισμένα σε κάποιο από τα παραδοσιακά ψωμάκια όπως είναι η τζιαπάτα ή η φοκάτσια. Τα πανίνι είναι ζεστά σάντουιτς με ψωμί που ουσιαστικά ψήνεται στην τοστιέρα, καθώς παράλληλα λιώνει η μοτσαρέλα.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην πίτσα. Οι Ιταλοί είναι άλλωστε αυτοί που ανακάλυψαν αυτό το μοναδικό έδεσμα που κατέκτησε τον κόσμο. Σάλτσα ντομάτας, μυρωδικά, κάποιο λαχανικό ή αλλαντικό και φρέσκια μοτσαρέλα. Όλα αυτά σε μία λεπτή ζύμη που συνήθως μπορεί ακόμα και να τυλιχτεί σαν πίτα για σουβλάκι. Περπατώντας σε κάποια Ιταλική πόλη μπορείτε να αγοράσετε μεγάλα τετράγωνα κομμάτια που κόβονται από ταψί, αλλά συνήθως η καλύτερη επιλογή είναι να πάρετε μία ολόκληρη ατομική στρογγυλή. Κοστίζει λίγο και φτιάχνεται γρήγορα. Σε λιγότερο από 5 λεπτά έχετε στα χέρια σας το καλύτερο ιταλικό fast street food.
Τέλος, όσον αφορά στην Ιταλία, δε θα μπορούσαμε να αφήσουμε απ' έξω τα καταπληκτικά παγωτά που φημίζονται για τη συμπαγή τους υφή, τη γεμάτη γεύση και την αληθινή τους μορφή. Οι επιλογές σε γεύσεις αμέτρητες. Για να τις δοκιμάσετε όλες πρέπει να είστε μεγάλη παρέα, αλλιώς θα αναγκαστείτε να επιστρέψετε στην Ελλάδα με λίγα παραπάνω «ιταλικά κιλά».
Ισπανία
Στην Ισπανία, το κλίμα ευνοεί τη μεσογειακή κουζίνα που κυριαρχεί στις περισσότερες γεύσεις της χώρας. Το ισπανικό fastfood είναι τα tapas, τα περίφημα ορεκτικά τους. Παραγγέλνεις μια μπύρα σε κάποιο bar ή πάγκο στον δρόμο και μαζί δοκιμάζεις μια ποικιλία από νοστιμότατους μεζέδες. Αντζούγια, κατσικίσιο τυρί, ντομάτα, μελιτζάνα, χαμόν, θαλασσινά και ότι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Το καθένα από αυτά, πάνω σε μία μικρή φέτα ψωμί.
Μαρόκο
Στο Μαρόκο, το αρνί είναι το πιο διαδεδομένο έδεσμα και στους δρόμους μπορείς να το βρεις σε διάφορους μεζέδες. Υπάρχουν επίσης μαγαζάκια που πουλάνε τηγανητά κολοκυθάκια, μελιτζάνες, πατάτες, πιπεριές και επίσης σερβίρουν σάντουιτς με ψιλοκομμένα βραστά εντόσθια. Μπορείτε ακόμη να δοκιμάσετε πολλές γλυκές γεύσεις όπως μαντολάτο και τηγανιτό ζυμάρι με μέλι και σουσάμι. Για τη χώνεψη, πιείτε καυτό τσάι με μέντα από κάποιον πλανόδιο.
Λιβύη
Στη Λιβύη μπορείτε να γευθείτε το παραδοσιακό ψωμί τους γεμισμένο με ταμπουλέ (ψιλοκομμένη ντομάτα, αγγούρι και μαϊντανός), ταχίνι με σκόρδο και το οσμπάν που είναι το έντερο του αρνιού γεμισμένο με την ψιλοκομμένη συκωταριά, ρύζι, μαϊντανό, κόλιαντρο και πολύ πιπέρι. Επίσης θα δείτε να τηγανίζουν σιτάρι με ρεβίθια και κρεμμύδια, το οποίο σερβίρουν σε χάρτινα μπολάκια.
Λίβανος
Το απόλυτο λιβανέζικο street food είναι το φαλάφελ: πικάντικοι ρεβιθοκεφτέδες που σερβίρονται μαζί με άλλα λαχανικά στο ψωμί και έχουν γίνει μόδα για τους χορτοφάγους των δυτικών χωρών. Φημισμένα είναι επίσης τα σαχουάρμα: κομμάτια κοτόπουλο μέσα στο παραδοσιακό λεπτό λιβανέζικο ψωμί, λίγη ντομάτα, κρεμμύδι και μια πολύ ελαφριά σκορδαλιά. Εξαιρετικά είναι και τα λιβανέζικα μπακλαβαδάκια που μπορείτε να δοκιμάσετε από πλανόδιους πωλητές. Λεπτό τραγανό φύλλο που μοσχοβολάει φρέσκο βούτυρο, σμαραγδένια καταπράσινα φιστίκια και όσο σιρόπι ακριβώς χρειάζονται.
Τουρκία
Η γειτονική μας Τουρκία είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις του street food, με γνώριμες στην Ελλάδα γεύσεις. Πολλών ειδών σάντουιτς και γεμιστά ψωμιά. Ψητές σαρδέλες στα κάρβουνα πάνω από τον Βόσπορο, αλλά και πολλών ειδών κεμπάπ. Σις κεμπάπ με κομματάκια αρνιού ή κοτόπουλου, κοφτέ κεμπάπ από αρνίσιο κιμά και άντανα κεμπάπ με πικάντικη κόκκινη σάλτσα. Στα επιδόρπια η λίστα είναι ατέλειωτη. Ξεχωρίζουν ο μπακλαβάς, το σεκέρ παρέ, το καζάν ντιπί και διαφόρων ειδών λουκούμια και σιροπιαστά.
Κίνα
Στην Κίνα φάτε, κυριολεκτικά, οτιδήποτε. Σούπες λαχανικών, noodles που ζυμώνονται μπροστά στα μάτια σας και κρεατικά στο wok. Πολύ διαδεδομένα στους πάγκους των πλανόδιων είναι τα σουβλάκια: από ολόκληρο καλαμάρι και χταπόδι μέχρι κοτοπουλάκια, ακρίδες, σκορπιούς, φίδια και πολλά άλλα παρόμοια που απευθύνονται στους ιδιαίτερα περίεργους και τολμηρούς ταξιδιώτες.
Μεξικό
Άλλη μια χώρα της οποίας το streetfood ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Tacos, burritos, fajitas και γεμιστές tortillias. Μαλακές ή ξεροψημένες πίτες από καλαμπόκι γεμίζουν με καυτερό κιμά, λάχανο, κρεμμύδια και τσίλι. Ένα ξεχωριστό γλύκισμα που μπορείτε να δοκιμάσετε εκεί, είναι οι ψητές καραμελωμένες γλυκοπατάτες και τα τηγανητά φύλλα φραγκόσυκου.
Νησιά Ινδικού
Οι επιρροές από την ινδική κουζίνα είναι εμφανείς στα νησιά του Ινδικού. Στον Μαυρίκιο και τις Σεϋχέλλες θα δείτε πολλούς πλανόδιους να πουλάνε πακόρας και σαμόσας. Μικρά τηγανιτά πιτάκια με γέμιση από λαχανικά ή κρέας, κρεμμυδοκεφτέδες και φυσικά, φρέσκα τροπικά φρούτα.
Η.Π.Α.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πλέον μπορείς να βρεις οτιδήποτε, από όποια κουζίνα του κόσμου τραβάει η ψυχή σου. Τα street food όμως που έκαναν την Αμερική διάσημη ήταν το τηγανιτό κοτόπουλο, το hamburger, το γνωστό σε όλους hotdog, τα παχυντικά donuts και το κουλούρι bagel, που όλος ο κόσμος τρώει για πρωινό. Η ζύμη του πρώτα βράζεται και μετά ψήνεται για να γεμίσει με ότι θέλει ο πελάτης. Το πιο αγαπημένο των Νεουορκέζων είναι με τυρί κρέμα και λίγο καπνιστό χοιρινό.
Sreet Drink
Αφού μιλάμε για street food, ας κάνουμε και μία αναφορά σε street drink. Το καλύτερο street drink, που δυστυχώς δύσκολα θα βρεις στην Ελλάδα, αλλά κυρίως σε τροπικές χώρες, είναι η ινδική καρύδα! Αγοράζεις μια μεγάλη φρέσκια καρύδα και ζητάς να σου την ανοίξουν. Με καλαμάκι ή χωρίς, πίνεις το εσωτερικό της νερό και αφού ξεδιψάσεις ανοίγεις την καρύδα και τρως τη σάρκα. Το νερό της καρύδας εκτός από γευστικό και δροσιστικό, περιέχει φυσικούς καταλύτες που βοηθούν στη σωστή ενυδάτωση του οργανισμού. ■
Δημοσιεύτηκε στο τεύχος Νο. 25 του Wine Plus magazine
