της Μαρίας Νέτσικα

Εσείς αλήθεια πιστεύετε στον Άγιο Βαλεντίνο; Φαντάζομαι πως κανένας που είναι περήφανος για την καλά δομημένη και την αναλυτική του σκέψη δεν θα μου απαντήσει καταφατικά. Δίκιο έχετε. Μόνο που να, σκέφτομαι πως δεν μπορεί, κάτι θα ήξεραν όλοι εκείνοι οι αρχαίοι λαοί που λάτρευαν τον θεό Έρωτα. Που τον γιόρταζαν σαν την υπέρτατη χαρά της ζωής και ήθελαν με κάθε τρόπο να τη βιώνουν έντονα.
Αναζήτησαν λοιπόν επίμονα το ελιξίριο της ερωτικής ρωμαλεότητας!
Κινέζοι, Αιγύπτιοι, Πέρσες, Ινδοί, Ρωμαίοι και Έλληνες στράφηκαν και μελέτησαν τρόφιμα, ποτά και μαγειρικές τεχνικές. Ετοίμασαν, δοκίμασαν και μας άφησαν οδηγίες. Καθόλου περίεργο που η αφροδισιακή φήμη πολλών τροφών έρχεται από το πολύ μακρινό παρελθόν.
Η Ιζαμπέλ Αλιέντε στο βιβλίο της «Αφροδίτη: Ιστορίες, Συνταγές και άλλα Αφροδισιακά» ερεύνησε με μέθοδο όλες αυτές τις αρχαίες σοφίες. Και πειραματίστηκε (όπως με χαρά και περηφάνια μας εξομολογείται), τα της ερωτικής μαγειρικής. Στις σελίδες της υμνεί με τον δικό της, απολαυστικό τρόπο τις χαρές του τραπεζιού και του έρωτα. Σας μεταφέρω μερικά απ' αυτά που έμαθα, διαβάζοντας τες.

Το κρασί
Θ' αρχίσω με οικεία εδάφη, με το κρασί. Δεν χρειαζόταν δα η Αλιέντε για να ανακαλύψουμε την αφροδισιακή του δύναμη. Οι προσωπικές εμπειρίες (όλων μας φαντάζομαι) είναι αρκετές και δεν αφήνουν περιθώρια αντιρρήσεων. Η καλή διάθεση, το εύκολο γέλιο, η αίσθηση της ανάπτυξης της διάνοιας, οι αναμνήσεις, οι εκμυστηρεύσεις, τα τραγούδια και ο χορός αποτελούν πλήρως αναγνωρίσιμα συμπτώματα της οινοποσίας. Γιατί κάθε ποτηράκι κρασί που πίνουμε, αφού περάσει από τον οισοφάγο και το στομάχι απορροφάται από τον βλεννογόνο του λεπτού εντέρου. Περνά στο αίμα, μέσω του οποίου μεταφέρεται σ' όλους τους ιστούς και βεβαίως στα κύτταρα του νευρικού μας συστήματος όπου αρχίζει να ασκεί τη... διονυσιακή του δράση. Διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία. Χαλαρώνει τις αγχώδεις διαθέσεις. Απελευθερώνει από τις αναίτιες επιφυλάξεις. Μας φτιάχνει τη διάθεση. Βασικές προϋποθέσεις για κάθε είδους απόλαυση. Το ήξεραν καλά οι αρχαίοι που πίστεψαν στον Διόνυσο, στον Βάκχο, τον ελληνικό και τον ρωμαϊκό αντίστοιχα θεό του κρασιού, της έκστασης, του ερωτισμού και στους ανάλογους θεούς των υπόλοιπων μυθολογιών. Για όλους τους γίνονταν οργιαστικές γιορτές και δικαίως κρατούν ξεχωριστή θέση σε κάθε ερωτική βιβλιογραφία. Μόνο που οι αρχαίοι ήξεραν επίσης και τον χρυσό κανόνα του μέτρου, που πρέπει να διέπει τη σχέση μας με το κρασί. Κάπως έτσι, ο Αθήναιος στους Δειπνοσοφιστές του, έβαλε τον ίδιο τον Διόνυσο να υπαγορεύει τους κανόνες του παιχνιδιού: «Τρεις μόνο κρατήρες αναμιγνύω για τους φρόνιμους. τον μεν ένα της υγείας, αυτόν που πίνουν πρώτο. το δε δεύτερο του έρωτα και της ηδονής. τον τρίτο του ύπνου που, αφού τον πιούν οι σώφρονες ξαπλωμένοι, γυρίζουν σπίτι τους. Ο τέταρτος δεν είναι δικός μου αλλά της ύβρης.»

Τα πλάσματα της θάλασσας
Η λέξη «αφροδισιακό» προέρχεται από την ωραία Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα που γεννήθηκε από τον αφρό των κυμάτων. Θυμάστε τη Γέννηση της Αφροδίτης; Τον περίφημο πίνακα του Μποτιτσέλι, στον οποίο η θεά αναδύεται από τη θάλασσα, όρθια πάνω σ΄ ένα κέλυφος από αχιβάδα, με μόνο ρούχο τα μακριά της μαλλιά; Είναι, εντέλει, απολύτως αναμενόμενο ότι τη μεγαλύτερη αφροδισιακή φήμη θα απολάμβαναν οικεία στη θεά όντα. Πλάσματα θαλασσινά. Τα μαλάκια και τα οστρακοειδή. Και είναι γεγονός πως το να φας στρείδια, μύδια, χτένια, κυδώνια, γυαλιστερές, αλλά και γαρίδες, καβούρια, αστακό, αποτελεί από μόνο του μια απολαυστική εμπειρία. Ωμά ή ελαφρά μαγειρεμένα με λεμόνι και πιπέρι τα θαλασσινά είναι τόσο αισθησιακά νόστιμα! Οι βασιλιάδες όμως της αφροδισιακής κουζίνας είναι σαφώς τα στρείδια, πρωταγωνιστές σε οποιοδήποτε ερωτικό δείπνο έχει καταγράψει η λογοτεχνία και οι κινηματογράφος. Βεβαίως, τα θαλασσινά έχουν κατηγορηθεί για υπερβολική χοληστερίνη, οι ειδικοί όμως μας προτείνουν να αποφεύγουμε τις δυσκοίλιες υστερίες και τους πανικούς, και να ακολουθούμε το χρυσούν «παν μέτρον άριστον». Διότι λένε (κι εδώ προσέξτε) η χοληστερίνη είναι ο κινητήριος της σεξουαλικής αύρας. Χωρίς αυτήν ερωτικά κέφια και αποδόσεις παραμένουν χαμηλά.

Τα αυγά
Τα της χοληστερίνης ισχύουν και για τα παρεξηγημένα και προσφάτως απενεχοποιημένα αυγά. Όλοι οι πολιτισμοί, τους αναγνωρίζουν ερωτικές και αναζωογονητικές ιδιότητες. Από τα πιο ταπεινά της κότας έως τα μικροσκοπικά και πολύτιμα του χαβιαριού, που η τιμή τους τα κάνει ακόμη πιο... αφροδισιακά. Η Αλιέντε διατείνεται πως: «ο πιο αριστοκρατικός τρόπος για να μαγειρέψει κανείς τα αυγά για μια ερωτική συνάντηση είναι ο πιο κλασικός και απλός: δηλαδή η ομελέτα. Για μια καλή ομελέτα χρειάζεστε ένα τηγάνι από βαρύ σίδερο όπου τα αυγά τηγανίζονται ομοιόμορφα κι ύστερα ξεκολλούν χωρίς πρόβλημα. Το τηγάνι αυτό δεν πλένεται ποτέ, μόνο καθαρίζεται μ' ένα πανί κι όσο περνάει η αριστοκρατική ζωή του, γίνεται πιο μαύρο και σοφό».
 
Βότανα και μπαχαρικά
Τα μπαχαρικά και τα αρωματικά βότανα κίνησαν έθνη ολόκληρα σε υπερωκεάνιες ανακαλύψεις. Την εποχή εκείνη, που δεν υπήρχαν τρόποι για τη συντήρηση των τροφών, τα μπαχαρικά ήταν πιο πολύτιμα κι από το χρυσάφι. Τα χρησιμοποιούσαν για να καρυκεύουν τις τροφές, για να καλύπτουν τη γεύση των τροφίμων που είχαν αρχίσει να αποσυντίθενται. Για να αποκαλύπτουν τη γευστική γκάμα των εδεσμάτων, αλλά και για να φτιάχνουν αρώματα και ερωτικά φίλτρα. Έτσι που βάζουν φωτιά στις αισθήσεις, δεν μπορούσαν παρά να έχουν ερωτική φόρτιση. Κανέλλα, ζαφορά, κύμινο, πιπέρια, ακόμη και η λεβάντα έχουν κατά καιρούς συμβάλλει στην επιτυχία των ερωτικών συνταγών. Μπορεί η ερωτική φήμη τους να οφείλεται απλώς στην υπεραιμία που προκαλούν και στη ξελογιάστρα αρωματική τους παρουσία. Η Αλιέντε παρόλα αυτά μας προτείνει να κάνουμε τα μπαχαρικά και τα αρωματικά βότανα, ψυχή της κουζίνας μας. Όχι μόνο γιατί μετατρέπουν οποιοδήποτε φαγητό σ' ένα ενδεχόμενα αφροδισιακό, αλλά γιατί κρύβουν και τα μαγειρικά λάθη!

Καρποί, απαγορευμένοι και μη
Οι καρποί φυσικά δεν μπορούσαν να μείνουν έξω από το παιχνίδι του έρωτα. Αμύγδαλα, φιστίκια, φουντούκια και καρύδια θεωρούνται από τα πιο αισθησιακά υλικά στην ανατολίτικη ζαχαροπλαστική. Τα ρόδια και τα κυδώνια ήταν τα σύμβολα της Αφροδίτης. Το μήλο είναι το σύμβολο του πειρασμού. Η φράουλα και τα σμέουρα, στον κώδικα του ερωτισμού, προσκαλούν τον έρωτα. Είναι το ιδανικό συμπλήρωμα για τη σαμπάνια, στην τελετουργία του φλερτ, όπως έλεγε η εντρυφήσασα Παυλίνα Βοναπάρτη.

Η ένοχη λαγνεία της σοκολάτας
Η σοκολάτα, με την αντικαταθλιπτική και διεγερτική δράση της, χαίρει αμέριστης αφροδισιακής φήμης. Το μυστικό της σοκολατένιας γοητείας είναι διπλό. Κρύβεται αφ΄ ενός στο λεπτό άρωμα και την υπέροχη, ακαταμάχητη αίσθηση που μας αφήνει καθώς λειώνει στο στόμα μας. Βρίσκεται όμως και στο αίσθημα ευφορίας που μας προκαλεί κάθε σοκολατένια μπουκιά. Εδώ αποφαίνονται οι επιστήμονες, ότι η σοκολάτα περιέχει και ουσίες ψυχοτρόπες. Καφείνη, θεοβρωμίνη και φαινυλαιθυλαμίνη δρουν επί των νευροδιαβιβαστών μας, οι οποίοι θέτουν σε λειτουργία τους μηχανισμούς της διέγερσης, της ευχαρίστησης, της ηρεμίας, της ευφορίας.

Η Αλιέντε στο βιβλίο της καταγράφει τις απανταχού αφροδισιακές συνταγές, τα μαγικά φίλτρα και τα ελιξίρια που, από αρχαιοτάτων χρόνων, επινόησε ο άνθρωπος για να κατακτήσει, το σκοτεινό ή μη, αντικείμενο του πόθου του. Και όμως, μετά από έρευνα, μελέτη και, όπως μας εξομολογείται, δοκιμή πάμπολλων γεύσεων, χρωμάτων και αρωμάτων καταλήγει στο συμπέρασμα πως το καλύτερο αφροδισιακό είναι ο ανθρώπινος νους. Αυτός είναι που πλάθει με τη φαντασία του όλα τα διεγερτικά που χρειάζονται οι αισθήσεις για να κινητοποιηθούν.