του Γιώργου Φλούδα
Δημοσιεύτηκε στο τεύχος Νο. 38, του Wine Plus magazine

Το Veneto είναι η μια από τις τρεις περιοχές της βόρειας Ιταλίας που απαρτίζουν την περιφέρεια Tre Venezie, Triveneto ή οι Τρεις Βενετίες. Μαζί με το Trentino-Alto Adige (Südtirol) και το Friuli-Venezia-Giulia καλύπτουν τη βορειοανατολική Ιταλία και παράγουν, με διαφορά, τα καλύτερα λευκά κρασιά της χώρας, αλλά και κάποια σπουδαία κρασιά γενικότερα. Το Amarone για παράδειγμα, το οποίο τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι λάτρεις του κρασιού κατατάσσουν στις πρώτες τους επιλογές στη λίστα με τα καλύτερα κρασιά του κόσμου και όχι άδικα.
Από τις τρεις περιοχές, το Veneto έχει τη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα, καθώς στα μέσα του προηγούμενου αιώνα παρήγαγε και εξήγαγε μεγάλες ποσότητες -μέτριας προς αμφίβολης ποιότητας- κρασιών στις αγορές των Η.Π.Α. και της Μεγάλης Βρετανίας. Το ζητούμενο εκείνης της εποχής ήταν εύκολα, φτηνά και εύγεστα κρασιά χωρίς υψηλές προδιαγραφές και προσδοκίες. Ε, λοιπόν, στο Veneto το κατάφερναν με επιτυχία.
Ο όγκος παραγωγής της περιοχής σε σταφύλια και κρασί συγκρίνεται με τους αντίστοιχους της Σικελίας και της Apulia, με τις οποίες και κάθε χρόνο συναγωνίζεται για την πρωτιά των περισσότερων εκατόλιτρων. Παρόλη όμως τη δεδομένη υπερπαραγωγή, τα τελευταία 20 χρόνια παρατηρείται μια στροφή σε ποιοτικές, προσεγμένες οινοποιήσεις που αναδεικνύουν τις δυνατότητες της περιοχής.

Οι αμπελουργικές περιοχές
Η περιοχή του Veneto μπορεί να χωριστεί σε 4 ζώνες: την αλπική ζώνη που καλύπτει το 30%, την προαλπική ζώνη της οποίας η ιδιαίτερη γεωμορφολογία (χαράδρες και σπήλαια) καθιστά αδύνατες τις καλλιέργειες, την κοιλάδα του ποταμού Po (Πο) που αποτελεί και την κύρια ζώνη καλλιέργειας και την παράκτια ζώνη όπου βρίσκεται και η Βενετία.

Ο Πο, που ξεκινά από τις δυτικές Άλπεις στα ιταλο-ελβετικά σύνορα και εκβάλει στην Αδριατική θάλασσα, δημιουργεί στο πέρασμά του μια εύφορη κοιλάδα και χωρίζει το Veneto σε τρεις περιοχές:

• την περιοχή στα δυτικά, όπου βρίσκεται η λίμνη Garda και η ηφαιστιογενής οροσειρά Monte Lessini. Εδώ συναντάμε τα κρασιά Soave, Valpolicella και Bardolino. Στην περιοχή βρίσκεται επίσης και η πόλη της Verona, στην οποία κάθε χρόνο διεξάγεται η μεγαλύτερη έκθεση ιταλικών κρασιών προσελκύοντας αγοραστές και ενδιαφερόμενους από όλο τον κόσμο.

• τους βόρειους λόφους του Veneto, πάνω από το Treviso. Στα χωριά Valdobbiadene και Conegliano παράγεται το περίφημο αφρώδες κρασί Prosecco από την ομώνυμη ποικιλία.

• Το κεντρικό Veneto, από τη Βενετία μέχρι τη Βιτσέτζα, στο οποίο βρίσκουμε από ευκολόπιοτα Merlot, Cabernet Sauvignon και Pinot Grigio μέχρι τα πολύ ενδιαφέροντα κρασιά από τις περιοχές Colli Berici, Colli Euganei και Breganze.

Οι σημαντικότερες Ονομασίες Προέλευσης
Το Soave είναι το πιο γνωστό λευκό κρασί της Ιταλίας. Ο λόγος προφανής κι από το όνομά του ακόμη, που σημαίνει ευχάριστο (suave). Είναι ένα ευκολόπιοτο κρασί που ταιριάζει με διάφορα είδη κουζίνας. Οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του είναι κυρίως η τοπική Garganega που συνδυάζεται με το Chardonnay και το Trebbiano.
Για την ένδειξη Soave Classico θα πρέπει τα σταφύλια να προέρχονται από το ιστορικό κέντρο της περιοχής και τους απότομους λόφους πάνω από τις πόλεις Soave και Monteforte d' Alpone.
Για την ένδειξη Soave Superiore, που αποτελεί την πιο ποιοτική έκφραση του Soave και είναι D.O.C.G.*, επιβάλλεται η χρήση της Garganega κατά 75% και απαγορεύεται η χρήση Trebbiano, το κρασί θα πρέπει να έχει ελάχιστο αλκοολικό βαθμό 12%, να έχει ωριμάσει τουλάχιστον 3 μήνες και να μην κυκλοφορήσει στην αγορά πριν την 1η Σεπτεμβρίου μετά από τον τρύγο.
Για την ένδειξη Soave Superiore Riserva D.O.C.G., το κρασί θα πρέπει να έχει ελάχιστο αλκοολικό βαθμό 12,5% και να κυκλοφορήσει στην αγορά μετά από 2 χρόνια.
Αν και το όνομα Soave είχε υποστεί κακοποίηση στο παρελθόν παραγωγοί όπως οι: Inama, Anselmi, Pieropan και Gini έχουν επανατοποθετήσει το Soave στην πρώτη σειρά των ιταλικών κρασιών.
Τέλος υπάρχει και το Reccioto di Soave D.O.C.G., η γλυκιά έκφραση του Soave. Η ονομασία Reccioto προέρχεται από τη λέξη recie, που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει «αυτί» και παραπέμπει στο σχήμα που παίρνουν οι αφυδατωμένες ρόγες.

Το Reccioto μπορεί να είναι και ερυθρό όπως το Reccioto de la Valpolicella, από σταφύλια που παραμένουν για αποξήρανση μέχρι τον Ιανουάριο. Το αποτέλεσμα είναι ένα πληθωρικό, ερυθρό γλυκό κρασί, ιδανικός συνοδός για τυριά ή γλυκά στο τέλος ενός χειμωνιάτικου δείπνου. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι μετά το πέρας της παραγωγής του Reccioto, οι φλοιοί που παραμένουν μπορούν να «συγκατοικήσουν» με κρασί Valpolicella. Έτσι παράγεται το Ripasso, μια Valpolicella ενισχυμένη σε αλκοολικό βαθμό, τανικότητα και δομή.

Ένα ονομαστό και εξαιρετικό κρασί της περιοχής είναι το Amarone. Το Amarone παράγεται από τα ίδια σταφύλια με τα απλά κρασιά Valpolicella, δηλαδή τις ποικιλίες Corvina, Rondinella και Mollinara. Ενώ όμως για την παραγωγή των Valpolicella, τα σταφύλια τρυγιούνται κανονικά, όταν είναι τεχνολογικά έτοιμα, για το Amarone παραμένουν στο αμπέλι για να συμπυκνωθούν και να αποκτήσουν περισσότερα σάκχαρα. Στη συνέχεια, κόβονται ολόκληρα τα τσαμπιά και αποθηκεύονται για επιπλέον αφύγρανση, σε ειδικά τελάρα για τρεις ή τέσσερεις μήνες, αυτό εξαρτάται από τον κάθε παραγωγό. Με αυτόν τον τρόπο τα σταφύλια σταφιδιάζουν, αφού χάνουν το 1/3 των υγρών τους κι έτσι παράγεται ένα κρασί με αλκοολικό βαθμό 15-16%, που παλαιώνει για περίπου 5 χρόνια πριν κυκλοφορήσει στην αγορά. Η διαδικασία παραγωγής του Amarone είναι ιδιαιτέρως επίπονη και κοστοβόρα, ενώ η επιτυχία του αποτελέσματος δεν είναι πάντα δεδομένη. Γι' αυτό και συγκαταλέγεται στα δύσκολα κρασιά, που απαιτούν υψηλή τεχνική, αλλά και συνδυασμό καιρικών συνθηκών, ικανό να επιφέρει την απαιτούμενη συμπύκνωση. Κορυφαίοι παραγωγοί για Amarone είναι ο Dal Forno, Quintarelli, Zenato.

Άλλο ένα διάσημο προϊόν του Veneto είναι το Prosecco. Το πασίγνωστο αφρώδες κρασί που παράγεται από την ομώνυμη ποικιλία με τη μέθοδο της κλειστής δεξαμενής ή Charmat.
Ένα εξαιρετικό απεριτίφ, σε λογική τιμή και μια έξυπνη πρόταση για όσους θέλουν να μυηθούν στα αφρώδη. Αποτελεί μάλιστα κι ένα από τα συστατικά του περίφημου cocktail Bellini, ποτού των jet setters της Βενετίας που γίνεται από πούλπα λευκόσαρκων ροδάκινων του Veneto. 
Τα σταφύλια για την παραγωγή των Prosecco Conegliano και Valdobbiadene Superiore (D.O.C.G.) πρέπει να προέρχονται από τους λόφους γύρω από τα χωριά Conegliano και Valdobbiadene. Επίσης υπάρχει και το Asolo Prosecco Superiore (D.O.C.G.). 
Καλύτεροι παραγωγοί οι Zardetto, Bisol, Adami, Malvolti.